بازگشت پنجه پای مجسمه زئوس به موزیم ملی افغانستان

احمد احمدی

پنجه پای چپ مرمرین، منسوب به تندیس زئوس، خدای بزرگ یونان باستان، که در حفاری سال ۱۹۶۸م در محوطه آی خانم، ولسئوالی دشت قلعه ولایت تخار، توسط هیئت فرانسوی به سرپرستی پروفسور پاول برنارد کشف شده بود، به موزه ملی افغانستان بازگردانده شد.

این اثر متعلق به قرن سوم پیش از میلاد و بخشی از یک مجسمه بزرگ حدود چهار متری است که در دوران حکمرانی یونانی-باختری در آریانا ساخته شده بود. در جریان جنگهای داخلی دهه ۱۹۹۰م جهاد گران، این پنجه همراه با دیگر آثار موزیم کابل غارت و به خارج، از جمله به کشور جاپان، قاچاق گردید.

اما با تلاشهای دیپلوماتیک و همکاری دولت جاپان، در سال ۲۰۱۷م، این اثر در میان ۱۰۲ قطعه تأریخی بازگردانده شده به افغانستان، جایگاه اصلی خود را در موزیم ملی بازیافت.

سخنان نغزی ای پرچمن

ادوار تمدنی

:(100000 BCE - 3000 BCE) پیش از تاریخ ☼

غار درۀ کور -

دشت ناور -

شهر سوخته -

:(3500 BCE - 1500 BCE) اریانا ☼

شهر باستانی بلخ -

آتشکده یا معبد نوبهار بلخ -

:(3300 BCE - 1300 BCE) دره سند ☼

دره فولادی -

:(3200 BCE - 1800 BCE) هلمند ☼