دشت ناور

ثبت :
REG-f2460ce9d2934cf9
نام ساحه:
دشت ناور
نوع ساحه:
شهر باستانی

موقعیت :
غزنی، ناور
تاریخ کشف ساحه:
کاشف:

دورۀ تمدنی:
100000 BCE - 3000 BCE : پیش از تاریخ
دورۀ باستانی:
دوران سنگی, عصر پارینه‌ سنگی
دورۀ تاریخی:
دوران باستان

محقق:
سیف الله فضل
آخرین تغییر:
16-01-25

دشت ناور یک منطقۀ مهم در ولایت غزنی، افغانستان است که به خاطر اهمیت باستانشناسی و فرهنگیش، معروف است. این دشت پهناور که در ارتفاعات بلند (تقریباً ۳۰۰۰ متر از سطح دریا) واقع شده است، به خاطر زیبائی طبیعی، تالابهای فصلی و اهمیت تاریخی‌ آن، مشهور و شناخته شده میباشد.

۱. اهمیت باستانشناسی:

  • ساحۀ شکار: ۵۰۰۰۰، پیش از سنۀ مشترک
  • آثار بودایی: شواهد نشان میدهد که دشت ناور در دوران امپراتوری کوشانی (قرن اول تا سوم س.م) یک مرکز فرهنگی و مذهبی پررونق بوده است.
  • استوپه ها و صومعه ها: باستانشناسان بقایای استوپه ها و مجموعه های صومعه‌ ئی بودائی را کشف کرده اند که نشان میدهد این منطقه بخشی از جاده ابریشم بودائی بوده است.
  • کتیبه ها و هنر سنگی: کتیبه ها و حکاکیهای متعددی از دوره های مختلف در این منطقه یافت شده است.

۲. ویژگیهای زمینشناسی و طبیعی:

  • این دشت میزبان دریاچه ناور است، یک تالاب فصلی که پرنده گان مهاجر را جذب میکند.
  • منطقه با زمینهای کوهستانی احاطه شده و به عنوان یک منطقه مهم اکولوژیکی شناخته میشود.

۳. اهمیت تاریخی:

  • این منطقه چهارراهی برای تجارت و تبادل فرهنگی بوده که بخش های مختلف دنیای باستان، از جمله آسیای میانه، شبه قاره هند و  فارس را به هم پیوند میداده است.
  • در دوران بودائی و بعدها در دوران ظهور تمدن اسلامی در منطقه، نقش مهمی ایفا کرده است.

۴. میراث فرهنگی:

  • سنتها و داستانهای محلی هنوز هم بازتابی از گذشته باستانی این منطقه استند.
  • دشت ناور همچنان بخشی از روایت غنی تاریخی افغانستان است.

مشکلات حفاظتی:

  • مانند بسیاری از مکانهای باستانی در افغانستان، دشت ناور همچنان با تهدیدهای از جمله بیتوجهی، غارت و کمبود تلاشهای حفاظتی مناسب مواجه است.
  • عوامل محیطی مانند فرسایش و تغییرات اقلیمی نیز بر وضعیت این مکان تأثیر میگذارد.

دشت ناور گواهی بر تاریخ غنی و متنوع افغانستان است که نقش این سرزمین را به عنوان پلی فرهنگی میان تمدنهای باستانی نشان میدهد.


د دشت ناور یو مهم ځای دی چې د افغانستان د غزني په ولایت کې موقعیت لري، او د دې د لرغونپوهنې او کلتوري اهمیت له امله مشهور دی. دا پراخه دښته چې په لوړوالی کې (نږدې ۳۰۰۰ متر د سمندر له سطحې څخه) پرته ده، د خپلې طبیعي ښکلا، موسمي ډنډونو، او تاریخي اهمیت له امله پېژندل شوې او مشهوره ده.

۱. د لرغونپوهنې اهمیت:

  • د ښکار سیمه: ۵۰۰۰۰ کاله مخکې له میلاد څخه.
  • د بودایي دورې آثار: شواهد ښيي چې د دشت ناور سیمه د کوشاني امپراتورۍ په دوران کې (لومړۍ تر درېیمه پېړۍ میلادي) یو مهم کلتوري او مذهبي مرکز و.
  • استوپې او صومعې: لرغونپوهانو د بودایي استوپو او مذهبي ودانیو پاتې شوني موندلي، چې دا سیمه د بودایي ورېښمو لارې یوه برخه ښيي.
  • کتیبې او ډبرین هنر: له بېلابېلو دورو څخه کتیبې او حکاکۍ په دې سیمه کې موندل شوې دي.

۲. ځمکپېژندنې او طبیعي ځانګړتیاوې:

  • د دشت ناور کوربه د ناور جهیل دی، یو موسمي ډنډ چې د مهاجر مرغانو لپاره مهم ځای دی.
  • دا سیمه د غرنیو ځمکو په منځ کې پرته ده او د یوه مهم ایکولوژیکي زون په توګه پېژندل کېږي.

۳. تاریخي اهمیت:

  • دا سیمه د تجارت او کلتوري تبادلې یو څلور لارې وه، چې د لرغوني نړۍ بېلابېلې برخې لکه منځنۍ آسیا، د هند نیمه وچه، او فارس سره نښلولې.
  • د بودایي دورې په وخت او وروسته د اسلامي تمدن د ظهور په دوران کې یې مهمه ونډه لرله.

۴. کلتوري میراث:

  • محلي دودونه او کیسې لا هم د دې سیمې د لرغونې تېر یوه هنداره ده.
  • د دشت ناور د افغانستان د تاریخي شتمنۍ یوه برخه ده.

د ساتنې ستونزې:

  • لکه د افغانستان ډېر لرغوني ځایونه، د دشت ناور ځای هم له ګواښونو سره مخ دی، لکه بې‌پامۍ، لوټ او د مناسبې ساتنې هڅو نشتون.
  • چاپېریالي عوامل لکه فرسایش او اقلیمي بدلونونه هم په دې سیمه اغېز لري.

د دشت ناور سیمه د افغانستان د بډایه او متنوع تاریخ شاهد دی، او د دې ځای رول د لرغوني تمدنونو ترمنځ د کلتوري پل په توګه څرګندوي.

امتیاز تصاویر :
  1. https://www.darivoa.com/a/nawar-desert/5260157.html
ادوار تمدنی
:(100000 BCE - 3000 BCE) پیش از تاریخ
:(3500 BCE - 1500 BCE) اریانا
:(3300 BCE - 1300 BCE) دره سند
:(3200 BCE - 1800 BCE) هلمند
:(2300 BCE - 1700 BCE) آمو ( بلخ-مرو)
:(550 BCE - 330 BCE) هخامنشیان
:(250 BCE - 125 BCE) یونانو باختری
:(0 CE - 400 CE) گندهارا
:(30 CE - 375 CE) کوشانی
:(224 CE - 651 CE) ساسانیان
:(400 CE - 500 CE) یفتلی
:(600 CE - 800 CE) خلافت اسلامی
:(819 CE - 999 CE) سامانیان
:(821 CE - 873 CE) طاهریان
:(861 CE - 1003 CE) صفاریان
:(879 CE - 1215 CE) غوریان
:(971 CE - 1186 CE) امپراطوری غزنوی
:(1206 CE - 1526 CE) سلطنت دهلی
:(1220 CE - 1500 CE) تیموریان
:(1526 CE - 1857 CE) مغلولیان
:(1747 CE - 1826 CE) امپراطوری درانی
:(1826 CE - 1929 CE) بارکزائیان
:(1929 CE - 1978 CE) محمدزائیان
:(1929 CE - 2025 CE) عصر حاضر