قلعه غوریان
۱- موقعیت دقیق جغرافیائی:
قلعه غوریان در غرب افغانستان و در ولسوالی غوریان ولایت هرات واقع است. این قلعه در نزدیکی مرکز ولسوالی قرار دارد و از مناطق تاریخی برجسته ولایت هرات بشمار میرود.
۲- موقعیت عرض و طول جغرافیائی:
عرض جغرافیائی: ۳۴.۳۴۷۸° شمالی
طول جغرافیائی: ۶۱.۴۷۸۹° شرقی
۳- پیشینه تاریخی:
قلعه غوریان به دوران غوریان برمیگردد و یکی از استحکامات نظامی و اداری این سلسله بوده است. این قلعه در قرن ۶ سنه مشترک توسط غوریان ساخته شد و بعدها در دوران تیموریان و صفاریان مرمت و گسترش یافت. این بنا در طول تاریخ مورد استفادههای مختلف نظامی، اداری و سکونتی قرار گرفته است.
۴- ویژهگیهای معماری:
قلعه غوریان دارای دیوارهای ضخیم خشتی و برجهای نگهبانی است که از خشت پخته و گچ ساخته شدهاند. این قلعه به شکل چهارضلعی طراحی شده و شامل بخشهای مختلفی از جمله حیاط مرکزی، برجهای دیدهبانی، مخازن آب و محلهای سکونت بوده است. سبک معماری این بنا ترکیبی از طراحی نظامی و زیباییشناسی معماری اسلامی است.
۵- اهمیت فرهنگی:
قلعه غوریان یکی از نمادهای تاریخی و فرهنگی افغانستان است که نشانگر قدرت و هنر معماری دوران غوریان میباشد. این قلعه نه تنها به عنوان یک مکان تاریخی مهم، بلکه به عنوان نمادی از هویت و میراث فرهنگی افغانستان شناخته میشود.
۶- نام کاشف و سال کشف:
قلعه غوریان از همان ابتدا در میان مردم منطقه شناخته شده بود و به عنوان یک قلعه مهم تاریخی مورد احترام بود. با این حال، در اوایل قرن ۲۰ س.م، باستان شناسان اروپایی، از جمله "آلفرد فوشر"، مطالعاتی در مورد این بنا انجام دادند. این مطالعات به شناخت جهانی ارزشهای تاریخی و فرهنگی این قلعه کمک کرد.
۱. دقيق جغرافيوي موقعيت:
د غورېانو کلا د افغانستان په لويديځ کې د هرات ولايت په غورېانو ولسوالۍ کې موقعيت لري. دا کلا د ولسوالۍ د مرکز په نږدې سيمه کې موقعيت لري او د هرات ولايت يو له مهمو تاريخي ځایونو څخه ګڼل کيږي.
۲. جغرافيوي عرض او طول:
جغرافيوي عرض: ۳۴.۳۴۷۸° شمالي
جغرافيوي طول: ۶۱.۴۷۸۹° ختيځ
۳. تاريخي شاليد:
د غورېانو کلا د غوريانو د واکمنۍ دورې ته ورګرځي او د دې دود له نظامي او اداري مرکزونو څخه وه. دا کلا په ۶مه سنه مشترک کې د غوريانو لخوا جوړه شوه او وروسته په تيموري او صفاري دورو کې بيا رغول شوې او پراخه شوه. په تاريخ کې دا جوړښت د نظامي، اداري او استوګنيزو موخو لپاره کارول کېده.
۴. معماري ځانګړتياوې:
د غورېانو کلا د غټو خټو ديوالونو او د ساتونکي برجونو لرونکې ده چې له پخو خښتو او جپسم څخه جوړه شوې ده. دا کلا څلور اړخيزه ډيزاين لري چې په کې مرکزي انګړ، د څارنې برجونه، د اوبو زيرمې او استوګنيزې برخې شاملې دي. د دې کلا معمارۍ په کې نظامي ډيزاين او د اسلامي ښکلا اصول ګډ شوي دي.
۵. کلتوري ارزښت:
د غورېانو کلا د افغانستان د تاريخي او کلتوري سمبولونو څخه ګڼل کيږي چې د غوريانو د دورې د ځواکمنتيا او معماري هنر څرګندونه کوي. دا کلا نه يوازې د يو مهم تاريخي ځای په توګه ارزښت لري، بلکې د افغانستان د هويت او کلتوري ميراث يو سمبول هم دی.
۶. کاشف او د کشف کال:
د غورېانو کلا له خپل پيدايښت څخه د سيمې خلکو ته پېژندل شوې وه او د يوه مهم تاريخي ځای په توګه ارزښت يې درلود. په هر حال، د شلمې سنې په لومړيو کې اروپايي لرغونپوهانو، په ځانګړي ډول الفريد فوشر، د دې ځای په اړه پلټنې وکړې. دا پلټنې د دې کلا نړیوال ارزښت په څرګندولو کې مرسته وکړه.