تپه نوبهار
۱. موقعیت دقیق جغرافیائی:
تپه نوبهار در مرکز افغانستان و در ولسوالی نوبهار ولایت غزنی واقع است. این تپه در جنوب غربی شهر غزنی و در نزدیکی جاده اصلی کابل – قندهار قرار دارد.
۲. موقعیت عرض و طول جغرافیائی:
عرض جغرافیائی: ۳۳.۸۹۵۳° شمالی
طول جغرافیائی: ۶۷.۶۳۴۱° شرقی
۳. پیشینۀ تاریخی:
تپه نوبهار به عنوان یکی از مهمترین ساحه های باستانی افغانستان شناخته میشود. این تپه در دوران باستان به عنوان یک مرکز تجاری و فرهنگی اهمیت ویژه ئی داشته است. برخی از آثار کشفشده در این تپه به دوره های مختلف تاریخی و به ویژه به دوره های پیش از اسلام و آغاز اسلام برمیگردند. تپه نوبهار در اوایل قرن ۲۰ س.م توسط باستانشناسان شناخته و کشف شد.
۴. ویژهگیهای معماری:
معماری تپه نوبهار به دلیل استفاده از سنگهای بزرگ، خشت و سنگ در ساختار آن شناخته میشود. آثار معماری این تپه شامل دیوارهای مستحکم، برجها و برخی سازه های مذهبی است که نشاندهندۀ هنر و مهارت معماران آن زمان است.
۵. اهمیت فرهنگی:
تپه نوبهار به عنوان یک مرکز فرهنگی و تجاری، نقش مهمی در تاریخ فرهنگی و اقتصادی افغانستان داشته است. آثار کشفشده در این تپه شامل سفالها، سکه ها و اشیای هنری میباشد که نمایانگر تبادلات فرهنگی در این منطقه و تأثیرات مختلف تمدنها بر همدیگر است.
۶. کاشف و زمان کشف:
تپه نوبهار در اوایل قرن ۲۰ س.م توسط باستانشناسان اروپایی به سرپرستی آرتور کنت کشف شد. این کشف به تحقیقات علمی و تاریخی درباره تمدنهای باستانی افغانستان کمک شایانی کرده است.
۱. د جغرافیایي موقعیت دقیقه:
تپه نوبهار د افغانستان په مرکز کې، د غزني ولایت د نوبهار په ولسوالی کې موقعیت لري. دغه تپه د غزني ښار له جنوب لویدیځ څخه او د کابل – قندهار اصلي لار ته نږدې پروت دی.
۲. د جغرافیایي عرض او طول:
عرض جغرافیایي: ۳۳.۸۹۵۳° شمالي
طول جغرافیایي: ۶۷.۶۳۴۱° ختیځ
۳. تاریخي شالید:
تپه نوبهار د افغانستان یو له مهمو آثارو څخه ګڼل کېږي. دغه تپه په پخوانیو وختونو کې د سوداګرۍ او فرهنګي مرکز په توګه ځانګړې اهمیت درلود. د دې تپې څخه موندل شوې ځینې آثار د مختلفو تاریخي دورو پورې اړه لري، په ځانګړې توګه د اسلام نه مخکې او د اسلام لومړنیو دورو ته. تپه نوبهار په ۲۰ مه پېړۍ کې د باستانشناسانو لخوا پیژندل شوې او کشف شوه.
۴. معماري ځانګړتیاوې:
د تپه نوبهار معمارۍ د لویو ډبرو، خښتو او ډبرو د کارونې له امله پېژندل کېږي. د دې تپې معماري پاتې شونې کې مستحکم دېوالونه، منارې او ځینې مذهبي جوړښتونه شامل دي، چې د هغه وخت د معمارانو هنر او مهارت ښیي.
۵. فرهنګي اهمیت:
تپه نوبهار د یو فرهنګي او سوداګریز مرکز په توګه د افغانستان په فرهنګي او اقتصادي تاریخ کې مهم رول لوبولی دی. په دې تپه کې موندل شوي آثار لکه سفال، سکې او هنري توکي د دې سیمې د فرهنګي تبادلې او د تمدنونو د یو بل پر اغیزو شاهد دي.
۶. کاشف او د کشف وخت:
تپه نوبهار د ۲۰ مې پېړۍ په پیل کې د اروپایي باستانشناسانو لخوا د آرتور کنت په مشرۍ کشف شوه. دغه کشف د افغانستان د باستاني تمدنونو په اړه د علمي او تاریخي څېړنو لپاره ستره مرسته کړې ده.