مجسمه نیم تنه کوجولاکادفیز ( کادفیسس)
احمد احمدی
مجسمه نیم تنه سنگی کوجولا کادفیز، بنیان گذار شاهنشاهی کوشانی (۳۰–۸۰ م)، در دههٔ ۱۹۵۰ در ترمذ کشور ازبیکستان کشف شد و هم اکنون در موزیم باستان شناسی این شهر در ازبیکستان نگهداری می شود.
این مجسمه، احتمالآ از سنگ مرمر و یا نوعی سنگ آهکی تراش خورده ساخته شده است.
همانطوری که ظاهرآ دیده میشود، چهرهٔ این مجسمه دارای گونههای برجسته، چشمهای کشیده، و بینی بزرگ و برجسته است؛ گرچه نوک آن آسیب دیده، اما ساختار کلی آن هنوز مشهود است. این ویژگی، در کنار ریش کوتاه و پوشش سر، با سبک سکائی–کوشانی سازگار است.
بر پایهٔ شواهد هنری و نژادی، بزرگی بینی و ساختار چهره با تیپ انسان سکائی شرقی (به ویژه سکاهای بلخ و آمودریا) همخوانی دارد. این مؤید پیوند قومی کوجولا کادفیز با سکاهای آریائی نژاد است، نه با اقوام یونانی و یا اقوام غیر بومی منطقه.
همچنان قابل تذکر است، کوجولاکدفیسس، نیای بزرگ کنیشکای بزرگ امپراتور معروف سلسله کوشانی و هم آغاز گر سکه زنی در این دوره بوده، بمرکزیت بگرام - ولایت پروان افغانستان امروزی حکومت مینموده است.
سخنان نغزی ای پرچمن