ارگ


علی احمد کهزاد

در تزک بابری چنین آمده : "ارگ کابل بر بالای این کوه است، قلعه بطرف شمال ارگ است این ارگ غریب مرتفع و خوش هوا جای واقع شده بدین کول کلان سه اولانگ دیگر سیه سنگ و سونگ قرغان و چالاک باشد مشرف است و تمام اینها زیر پایند در ارگ بطرف شمال او خانههای دریچه دار بسیار خوش هواست." طوریکه ملاحظه میشود بابر "ارگ" و "قلعه" یعنی بالاحصار و شهر مستحکم کابل را از هم سوا کرده قلعه بطرف شمال ارگ و ارگ بطرف جنوب قلعه بالای شرقی ترین پوزه کوه شاه کابل یا شیر دروازه واقع بود این پوزه را بریدگی طبیعی از رشته کوه مذکور مجزی کرده و شکل تپه ئی سنگلاخ بخود گرفته این ارگ مقدم بر زمان بابر و حین ورود او به کابل خانه هائی داشته که دریچه های آن رخ بطرف شمال کشیده شده بود و به ارتفاعی که داشت همیشه نسیم فرح بخش خنک در آن میوزید در پای ارگ رخ بطرف شمال سواد شهر انبساط داشت و بطرف جنوب شرق کول آب مانند دریائی در نظر جلوه میکرد و دورتر اولانگ ها صحرائی تشکیل میداد که منتهی به جدار کوهها میشد ملا محمد طالب معمائی که از روزنه نگاه شهزاده عیاشی چون بدیع الزمان میرزا پسر سلطان حسین بایقرا بدین چشم انداز زیبا نگاه کرده و در مجالس نشاط بالاخانه های ارگ کیف ها نموده به یک بیت خود تمام زیبائی های طبیعی کابل و تمام کوایف عیش و نوش ارگ بالاحصار را طوری مجسم و منقش کرده که هیکل تراش هر قدر هم چیره دست باشد از ادای آن عاجز است.

بخور در ارگ کابل می، بگردان کاسه پی در پی 

که هم کوه است و هم دریا و هم شهر است و هم صحرا

ادوار تمدنی
:(100000 BCE - 3000 BCE) پیش از تاریخ
:(3500 BCE - 1500 BCE) اریانا
:(3300 BCE - 1300 BCE) دره سند
:(3200 BCE - 1800 BCE) هلمند
:(2300 BCE - 1700 BCE) آمو ( بلخ-مرو)
:(550 BCE - 330 BCE) هخامنشیان
:(250 BCE - 125 BCE) یونانو باختری
:(0 CE - 400 CE) گندهارا
:(30 CE - 375 CE) کوشانی
:(224 CE - 651 CE) ساسانیان
:(400 CE - 500 CE) یفتلی
:(600 CE - 800 CE) خلافت اسلامی
:(819 CE - 999 CE) سامانیان
:(821 CE - 873 CE) طاهریان
:(861 CE - 1003 CE) صفاریان
:(879 CE - 1215 CE) غوریان
:(971 CE - 1186 CE) امپراطوری غزنوی
:(1206 CE - 1526 CE) سلطنت دهلی
:(1220 CE - 1500 CE) تیموریان
:(1526 CE - 1857 CE) مغلولیان
:(1747 CE - 1826 CE) امپراطوری درانی
:(1826 CE - 1929 CE) بارکزائیان
:(1929 CE - 1978 CE) محمدزائیان
:(1929 CE - 2025 CE) عصر حاضر