سه چشمه، گلکنه
علی احمد کهزاد
تزک میگوید: "از شاه کابل به کابل رویه سه چشمه خورد برآمده ، دوی از آن در نواحی گلکنه است. بر سر یک چشمه خواجه شمو نام مزاریست و در چشمه دیگر قدمگاه خواجه خضر است. این دو گشتگاه مردم کابل است. یک چشمه دیگر رو بروی خواجه عبدالصمد است، خواجه روشنائی گویند."
"چشمه خضر و موقعیت آن بر همه معلوم است چشمه خواجه شمو و موقعیت آن در این اواخر در نظر ها مغشوش شده است. زیارت خواجه شمو درست در جوار مرقد حضرت تمیم علیه السلام واقع بود و آنرا مزار خواجه شمس" یا "مزار شمس" میگفتند حتی قولی بالای مزار واقع است و از گرده آن راهی بطرف ویسل آباد رفته، امروز بنام "قبر نداف" شهرت دارد تا صد و صدوپنجاه سال قبل بنام " قول شمس" یاد میشد پس چشمه و مزار خواجه شمو در جوار قریب مرقد حضرت تمیم قرار داشت و چشمه شمو یا چشمه شمس که متصل به مزار حضرت تمیم بطرف جنوب واقع بود تا سی سال قبل بسیار آب میداد و از آن برای آبیاری کار میگرفتند اراضی بین چشمه خضر و چشمه شمو گردشگاه اهالی کابل بود. چون مقصد از خواجه عبدالصمد زیارت عاشقان عارفان میباشد، موقعیت چشمه خواجه روشنائی در پایان خواجه صفای حالیه واضح و روشن است، و به این ترتیب سه چشمه فوق الذکر متقابلتاً در دامنه های شمالی و مشرق کوه شاه کابل در دو جناح بالاحصار وقوع داشت.
گلکنه قرار تعریف بابر محلی بود که دو چشمه از چشمه های سه گانه (چشمه خواجه خضر و چشمه خواجه شمو در آن نواحی واقع شده بود. پس قرار دادن آن در محله خرابات فعلی اشتباه است.
در سال های بعد بابر بین "گلکنه" و "کوه" باغی ساخته بود که خود از آن در تزک خود صحبت میکند.